PHÂN TÍCH BÀI THƠ CHẠY GIẶC
217
Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu - Đọc Tài Liệu sưu tầm và tổng đúng theo những bài xích văn mẫu mã hay vấn đề phân tích nội dung thẩm mỹ của bài xích thơ Chạy giặc.Những bài xích văn hay so với Chạy giặc
Bài số 1:Có đều tác phẩm văn vẻ bất tử, lúc nó trở thành triệu chứng nhân định kỳ sử, gắn sát với nỗi vui, ảm đạm của một dân tộc. "Chạy giặc" là 1 bài thơ như thế.Năm 1859, thực dân Pháp tấn công thành Gia Định. Trước họa xâm lăng, Nguyễn Đình Chiểu đã viết bài bác thơ "Chạy giặc". Bài thơ viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật, phản ảnh nỗi đau thương của dân tộc, căm phẫn lên án lỗi lầm quân Pháp xâm lược và miêu tả lòng mến xót nhân dân:"Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Nỡ để dân black mắc nàn này?".Hai câu đề nói lên một viên diện ảm đạm của đất nước ta hồi bấy giờ. Giặc Pháp nổ súng đánh chiếm thành Gia Định. Trận đánh ra mắt như "một bàn cờ thế’' phút chốc biến hóa bất ngờ: "phút sa tay". Thành Gia Định thất thủ, Đồng Nai, Bến Nghé rơi vào cảnh tay giặc. Vần thơ đựng lên như một lời than:"Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Một bàn cờ cụ phút sa tay".Các trường đoản cú ngữ: "vừa nghe giờ đồng hồ súng Tây", "phút sa tay" làm trông rất nổi bật thời gian, sự việc diễn ra bất ngờ, lập cập và nói lên nỗi gớm hoàng ở trong phòng thơ, của quần chúng. # khi thành Gia Định bị giặc Tây nổ súng tấn công chiếm."Một bàn cờ thế" là 1 trong ẩn dụ, phương pháp nói mong lệ, hàm xúc về một cục diện chiến trường, một tình thế chiến tranh hồi ấy(1859)
Hai câu thực 3,4 tả cảnh chạy loạn, chạy giặc vào nỗi khiếp hoàng của nhân dân. Những từ ngữ: "bỏ nhà", "lơ xơ chạy", "mất ổ", "dáo dác bay" quánh tả sự rã nát, hoảng sợ, hãi hùng. Bên thơ lấy nhân loại con fan là "lũ trẻ", lấy trái đất thiên nhiên là "đàn chim", nhì hình ảnh ấy điển hình nổi bật cho nỗi nhức thương của quần chúng. # trước thảm hoạ quốc gia quê hương thơm bị xâm lược:"Bỏ nhà người quen biết trẻ lơ xơ chạy,Mất ổ bầy chim tớn tác bay".Phép đảo ngữ để vị ngữ trước công ty ngữ để dấn ý những chữ "bỏ nhà" với "mất ổ" tạo nên nỗi ám ảnh ảm đạm về cảnh chạy giặc của dân lành.Hai câu luận 5,6 đối nhau có tác dụng hiện lên nhì cảnh tang thương điêu tàn khu vực Bến Nghé với Đồng Nai. Sát 200 năm về trước, Bến Nghé sẽ là cảnh đô hội, sầm uất, bên trên bến bên dưới thuyển sắm sửa tấp nập, Đồng Nai là vựa lúa miền Nam. Rứa mà chỉ trong chốc lát đã bị giặc Pháp bắn giết, đốt phá, cướp tách bóc rất dã man. Gia sản của quần chúng ta bị chúng chiếm phá không bẩn sành sanh "tan bọt bong bóng nước". Nhà cửa, phố phường, làng xóm của đồng bào ta bị quân xâm lăng đốt phá vỡ hoang. Lửa khói ngút trời, bao phủ một vùng to lớn "nhuốm màu mây". Bên thơ tả ít cơ mà gợi nhiều. Chỉ bằng hai hình hình ảnh rất lựa chọn lọc, đối nhau: ''của chi phí tan bọt bong bóng nước", "tranh ngói nhuốm màu sắc mây" vẫn đủ thể hiện cảnh giặc giã tung hoang, khiến cho lòng người rất là căm giận, lên án tội trạng tày trời của quân xâm lược. Nỗi gian khổ và căm phẫn chứa đầy vần thơ:
"Bến Nghé của chi phí tan bọt bong bóng nước,Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu sắc mây".Tội ác quân giặc bắt buộc nào nhắc xiết! công ty thơ tưởng như chứa lời than uất hận trước phạm tội tày liếp của giặc Pháp:"Binh tướng tá nó hãy đóng góp sông Bến Nghé,Ai tạo ra sự bốn phía mây đen;Ông cha ta còn ở đất Đồng Nai,Ai cứu giúp đặng một phường con đỏ."(Văn tế nghĩa sĩ nên Giuộc)Sau khi hạ thành Gia Định, giặc Pháp xâm chiếm ba tỉnh miền Đông phái mạnh Kì. Cả một vùng to lớn của quốc gia ta chìm trong máu lửa. Phan Văn Trị, người bạn thân của Nguyễn Đình Chiểu, lúc nghe tới tiếng kèn giặc đang căm giận viết:"Tò te kèn thổi tiếng nàm ba,Nghe lọt được vào tai dạ xót xa.Uốn khúc sông rồng mù mịt khói,Vắng hoe thành Phụng ủ sầu hoa..."(Cảm tác)Hai câu kết, cảm hứng nghẹn lại bất chợt trào lên, thể hiện một chổ chính giữa trạng nhức đớn, lo âu. Lo ngại cho tính mạng của con người và gia sản của quần chúng ta hiện giờ đang bị giặc Pháp bắn giết, cướp phá dã man. Lo ngại cho vận mệnh u tối của khu đất nước. Thắc mắc tu từ diễn tả tình yêu quý xót nhân dân cực khổ trước hoạ xâm lăng:
Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,Nỡ nhằm dân đen mắc nàn này ?"Chạy giặc" là bài ca yêu nước thể hiện thâm thúy lòng căm thù giặc Pháp với nói lên tình thương xót nhân dân trước hoạ xâm lăng. Mọi cảnh nhưng mà nhà thơ nghe thấy (tiếng súng Tây), nhìn thấy, cảm xúc (lũ trẻ em lơ xơ chạy, bầy chim dáo dác bay, của tiền tan bọt bong bóng nước, tranh ngói nhuốm màu mây) là những cụ thể nghệ thuật siêu hiện thực sở hữu giá trị lịch sử dân tộc sâu sắc. Bài bác thơ "Chạy giặc" là 1 trong những chứng tích về tội lỗi giặc Pháp giữa những ngày tháng đầu bọn chúng xâm lược nước nhà ta.Ngôn ngữ hàm súc, nghiêm trang, chứa chan tình cảm, bài thơ trình bày tâm hồn trung nghĩa của Nguyễn Đình Chiểu. Qua đó cho biết thêm tính mẫn cảm chính trị của phòng thơ yêu thương nước "đâm mấy thằng gian bút chẳng tà". Với ông, "thơ là súng là gươm". ("Đọc thơ Đồ Chiểu" - Lê Anh Xuân)Bài số 2:Đừng nói về cảnh dân chạy giặc vội cơ mà trước không còn hãy chú ý đến tiếng súng Tây rộ lên vào thời điểm tan chợ. Tức thị trước dịp súng nổ, chợ búa vẫn họp bình thường. Cuộc sống hoàn toàn thanh thản yên ổn. Thời điểm tan chợ là ban đầu sự sum vầy của gia đình. đa số đứa em ngóng anh chị, con cái đợi cha mẹ, cháu chắt hóng ông bà. Cảnh hạnh phúc đầm ấm solo sơ sẽ diễn ra ở các nhà với phần đông món quà giản dị và đơn giản của chợ vùng quê: củ khoai, tấm bánh đúc ngô, dăm ba giống mía, mấy nắm bỏng rang trộn mật... Anh chị sẽ xúm xung quanh mâm cơm thanh đạm có bát canh chua, khúc cá kho; hay đơn giản hơn chỉ có râu tôm đun nấu với ruột bầu... Giờ đồng hồ súng Tây nổ đúng vào lúc đó, bất ngờ, chợt ngột, dữ dội vô cùng.
Súng Tây thời ấy nổ ghê gớm lắm, súng giặc đất rền. Nghe giờ đồng hồ súng thì bọn giặc đang ở ngay bên cạnh. Vừa nghe thế cơ mà cả bàn cờ thế đã hỏng phút sa tay. Thất bại ùa tới nhanh chóng. Thời gian ngắn ngủi càng tạo thêm tính chất bỗng dưng ngột, bất ngờ, mệt mỏi của tình thế. Và bởi vì thế, nuốm cho cảnh đoàn viên đầm ấm là cảnh tượng hỗn loạn, phiền phức sẻ nghé chảy đàn:Bỏ nhà bằng hữu trẻ lơ xơ chạy,Mất tổ bọn chim nháo nhác bayHai câu đề nói lên thời cuộc và cố kỉnh nước. Giặc Pháp tấn công thành Gia Định vào tầm khoảng tan chợ:Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Một bàn cờ thế phút sa tay.Cảnh họp chợ, cảnh tan chợ là nhịp sống yên ổn bình của dân chúng ta. Tiếng súng Tây bất thần nổ rền trời đã làm cho nhịp sinh sống ấy bị đảo lộn. Cảnh cuộc chiến tranh đã bắt đầu. Một bàn cờ thế là hình hình ảnh ẩn dụ nói đến thời cuộc, về trận chiến giằng co, ác liệt. Cha tiếng phút sa tay trong câu thơ "Một bàn cờ cầm phút sa tay" nói lên sự thất thủ nhanh lẹ của quân triều đình tại thành Gia Định. Nhì câu thơ đầu như một thông báo về sự kiện lịch sử bi ai diễn ra vào khoảng thời gian 1859. Đằng sau câu thơ là nỗi lo lắng và ghê hoàng của nhà thơ trước thảm thảm kịch quê hương tổ quốc thân yêu của chính mình bị giặc Pháp chiếm đóng và giầy xéo.
Hai câu trong phần thực đối nhau, phép hòn đảo ngữ áp dụng sắc sảo: Vị ngữ bỏ nhà và mất ổ được đặt lên đầu câu thơ nhằm mục tiêu nhấn khỏe khoắn nỗi nhức thương tang tóc của dân chúng ta lúc giặc Pháp tràn tới:Bỏ nhà cộng đồng trẻ lơ xơ chạy,Mất ổ đàn chim dớn dác bay.Nếu viết Lũ trẻ bỏ nhà lơ xơ chạy và Đàn chim mất ổ táo tác bay thì ý vị câu thơ và quý giá biểu cảm sẽ không còn nữa! Cặp từ bỏ láy lơ xơ và dáo dác gợi tả sự hồi hộp và gớm hoàng mang lại cực độ. Cảnh trẻ con lạc đàn, chim đổ vỡ tổ là hai thi liệu chọn lọc điển hình theo phương pháp nói của dân gian tả cảnh chạy giặc hết sức thảm thương.Hai câu luận, ý thơ được cải cách và phát triển và mở rộng. Tác giả lên án tội trạng của giặc Pháp càn quét, đốt nhà, giết thịt người, giật của, tàn phá quê hương. Phép đối và hòn đảo ngữ được vận dụng sáng tạo. Nhà thơ không viết: Của chi phí Bến Nghé tan bọt nước và Tranh ngói Đồng Nai nhuốm màu sắc mây, nhưng đã viết:Bến Nghé của tiền tan bọt nước,Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu sắc mây.Câu thơ vẫn vẽ lên một vùng địa lí bao la và trù phú (Bến Nghé, Đồng Nai) phút chốc trở thành đống tro tàn. Bến Nghé, Đồng Nai trong nạm kỉ XIX vốn đã là vựa lúa cùng nơi buôn bán sầm uất bên trên bến bên dưới thuyền, núm mà chỉ vào khoảnh khắc đã bị giặc Pháp tàn phá tan hoang. Chi phí của, gia tài của quần chúng ta bị giặc chiếm phá sạch tan bọt nước. Cống phẩm xóm làng quê nhà nhà thơ bị đốt cháy, lửa khói nghi bất tỉnh nhuốm color mây. Nhì hình hình ảnh so sánh tan bọt nước và nhuốm color mây là bí quyết nói ví dụ của dân gian quánh tả cảnh điêu tàn vì chưng giặc Pháp gây ra.
Có thể nói nhì cặp câu vào phần thực với phần luận là giờ đồng hồ nói căm thù của nhà thơ lên án tội lỗi của giặc Pháp xâm lược. Tín đồ đọc cảm nhận một cách thâm thúy bài thơ Chạy giặc đã làm cho sống dậy và hướng tới chúng ta như một bài bác ca yêu nước. Những nhà thơ nước ta sau này sẽ học tập và kế thừa Nguyễn Đình Chiểu để viết đề nghị những vần thơ căm giận quân xâm lược:Bỗng cuối mùa chiêm quân giặc tới,Ngõ miếu cháy đỏ mọi thân cau.(Núi đôi – Vũ Cao)Giặc về giặc chiếm phần đau xương máu,Đau cả lòng sông, nhức cỏ cây.(Quê mẹ - Tố Hữu)Trong rộng một nạm kỉ qua, tất cả biết bao xương ngày tiết của nhân dân đã đổ xuống vày bom đạn bè đảng xâm lược. Cho nên vì thế tiếng nói căm phẫn là cảm giác chủ đạo của những bài thơ yêu nước. Trở lại hai liên kết trong bài Chạy giặc, ta xúc hễ trước thắc mắc của bên thơ:Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,Nỡ để dân black mắc nạn này? Trang dẹp loạn cũng là trang hero hào kiệt. Rày đâu vắng: hôm nay, hôm nay đi đâu mà không thấy xuất hiện? nhà thơ vừa trách móc quan liêu quân triều đình hèn yếu, thất trận nhằm giặc chiếm phần đóng quê hương, vừa mong muốn đợi người hero tài giỏi ra tay tấn công giặc để cứu vớt nước, cứu vớt dân ra khỏi cảnh lầm than. Câu kết chứa đựng biết bao tình dịu dàng của Nguyễn Đình Chiểu đối với nhân dân sẽ quằn quại vào bom đạn giặc! Chạy giặc là bài xích ca yêu nước mở đầu cho thơ văn yêu thương nước của dân tộc ta từ cuối thế kỉ XIX.
Bài thơ Chạy giặc được viết bằng một thứ ngôn ngữ bình dị, dân dã đậm đặc màu sắc Nam cỗ (lũ trẻ, lơ xơ, ổ, dáo dác, tan bọt nước, nhuốm color mây, rày, nỡ, dân đen). Phép đối, phép đảo ngữ, ẩn dụ đối chiếu là hồ hết biện pháp nghệ thuật được người sáng tác vận dụng trí tuệ sáng tạo để viết đề nghị những vần thơ hàm súc, biểu cảm.Chạy giặc là bài thơ sở hữu giá trị lịch sử dân tộc to lớn. Nó lưu lại sự kiện đau thương của giang sơn ta cuối ráng kỉ XIX. Nó là bài ca yêu nước căm phẫn giặc sống dậy cùng hướng tới họ khát vọng độc lập, tự do.-------------------------------------------------------------------- * coi lại bài bác hướng dẫn soạn bài bác Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu nhằm tổng hợp không thiếu thốn các ý nên phân tích thỏa mãn nhu cầu yêu cầu đề bài.Truy cập kho tư liệu Văn chủng loại 11 để xem thêm nhiều mẫu bài văn xuất xắc khác trong lịch trình học Ngữ Văn lớp 11. Chúc chúng ta học tập tốt !
Bạn đang xem: Phân tích bài thơ chạy giặc
Tham khảo: Hướng dẫn lập dàn ý phân tích bài thơ Chạy giặcNhững bài xích văn hay so với Chạy giặc
(Nguyễn Đình Chiểu)
Bài số 1:Có đều tác phẩm văn vẻ bất tử, lúc nó trở thành triệu chứng nhân định kỳ sử, gắn sát với nỗi vui, ảm đạm của một dân tộc. "Chạy giặc" là 1 bài thơ như thế.Năm 1859, thực dân Pháp tấn công thành Gia Định. Trước họa xâm lăng, Nguyễn Đình Chiểu đã viết bài bác thơ "Chạy giặc". Bài thơ viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật, phản ảnh nỗi đau thương của dân tộc, căm phẫn lên án lỗi lầm quân Pháp xâm lược và miêu tả lòng mến xót nhân dân:"Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Nỡ để dân black mắc nàn này?".Hai câu đề nói lên một viên diện ảm đạm của đất nước ta hồi bấy giờ. Giặc Pháp nổ súng đánh chiếm thành Gia Định. Trận đánh ra mắt như "một bàn cờ thế’' phút chốc biến hóa bất ngờ: "phút sa tay". Thành Gia Định thất thủ, Đồng Nai, Bến Nghé rơi vào cảnh tay giặc. Vần thơ đựng lên như một lời than:"Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Một bàn cờ cụ phút sa tay".Các trường đoản cú ngữ: "vừa nghe giờ đồng hồ súng Tây", "phút sa tay" làm trông rất nổi bật thời gian, sự việc diễn ra bất ngờ, lập cập và nói lên nỗi gớm hoàng ở trong phòng thơ, của quần chúng. # khi thành Gia Định bị giặc Tây nổ súng tấn công chiếm."Một bàn cờ thế" là 1 trong ẩn dụ, phương pháp nói mong lệ, hàm xúc về một cục diện chiến trường, một tình thế chiến tranh hồi ấy(1859)Hai câu thực 3,4 tả cảnh chạy loạn, chạy giặc vào nỗi khiếp hoàng của nhân dân. Những từ ngữ: "bỏ nhà", "lơ xơ chạy", "mất ổ", "dáo dác bay" quánh tả sự rã nát, hoảng sợ, hãi hùng. Bên thơ lấy nhân loại con fan là "lũ trẻ", lấy trái đất thiên nhiên là "đàn chim", nhì hình ảnh ấy điển hình nổi bật cho nỗi nhức thương của quần chúng. # trước thảm hoạ quốc gia quê hương thơm bị xâm lược:"Bỏ nhà người quen biết trẻ lơ xơ chạy,Mất ổ bầy chim tớn tác bay".Phép đảo ngữ để vị ngữ trước công ty ngữ để dấn ý những chữ "bỏ nhà" với "mất ổ" tạo nên nỗi ám ảnh ảm đạm về cảnh chạy giặc của dân lành.Hai câu luận 5,6 đối nhau có tác dụng hiện lên nhì cảnh tang thương điêu tàn khu vực Bến Nghé với Đồng Nai. Sát 200 năm về trước, Bến Nghé sẽ là cảnh đô hội, sầm uất, bên trên bến bên dưới thuyển sắm sửa tấp nập, Đồng Nai là vựa lúa miền Nam. Rứa mà chỉ trong chốc lát đã bị giặc Pháp bắn giết, đốt phá, cướp tách bóc rất dã man. Gia sản của quần chúng ta bị chúng chiếm phá không bẩn sành sanh "tan bọt bong bóng nước". Nhà cửa, phố phường, làng xóm của đồng bào ta bị quân xâm lăng đốt phá vỡ hoang. Lửa khói ngút trời, bao phủ một vùng to lớn "nhuốm màu mây". Bên thơ tả ít cơ mà gợi nhiều. Chỉ bằng hai hình hình ảnh rất lựa chọn lọc, đối nhau: ''của chi phí tan bọt bong bóng nước", "tranh ngói nhuốm màu sắc mây" vẫn đủ thể hiện cảnh giặc giã tung hoang, khiến cho lòng người rất là căm giận, lên án tội trạng tày trời của quân xâm lược. Nỗi gian khổ và căm phẫn chứa đầy vần thơ:
"Bến Nghé của chi phí tan bọt bong bóng nước,Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu sắc mây".Tội ác quân giặc bắt buộc nào nhắc xiết! công ty thơ tưởng như chứa lời than uất hận trước phạm tội tày liếp của giặc Pháp:"Binh tướng tá nó hãy đóng góp sông Bến Nghé,Ai tạo ra sự bốn phía mây đen;Ông cha ta còn ở đất Đồng Nai,Ai cứu giúp đặng một phường con đỏ."(Văn tế nghĩa sĩ nên Giuộc)Sau khi hạ thành Gia Định, giặc Pháp xâm chiếm ba tỉnh miền Đông phái mạnh Kì. Cả một vùng to lớn của quốc gia ta chìm trong máu lửa. Phan Văn Trị, người bạn thân của Nguyễn Đình Chiểu, lúc nghe tới tiếng kèn giặc đang căm giận viết:"Tò te kèn thổi tiếng nàm ba,Nghe lọt được vào tai dạ xót xa.Uốn khúc sông rồng mù mịt khói,Vắng hoe thành Phụng ủ sầu hoa..."(Cảm tác)Hai câu kết, cảm hứng nghẹn lại bất chợt trào lên, thể hiện một chổ chính giữa trạng nhức đớn, lo âu. Lo ngại cho tính mạng của con người và gia sản của quần chúng ta hiện giờ đang bị giặc Pháp bắn giết, cướp phá dã man. Lo ngại cho vận mệnh u tối của khu đất nước. Thắc mắc tu từ diễn tả tình yêu quý xót nhân dân cực khổ trước hoạ xâm lăng:
Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,Nỡ nhằm dân đen mắc nàn này ?"Chạy giặc" là bài ca yêu nước thể hiện thâm thúy lòng căm thù giặc Pháp với nói lên tình thương xót nhân dân trước hoạ xâm lăng. Mọi cảnh nhưng mà nhà thơ nghe thấy (tiếng súng Tây), nhìn thấy, cảm xúc (lũ trẻ em lơ xơ chạy, bầy chim dáo dác bay, của tiền tan bọt bong bóng nước, tranh ngói nhuốm màu mây) là những cụ thể nghệ thuật siêu hiện thực sở hữu giá trị lịch sử dân tộc sâu sắc. Bài bác thơ "Chạy giặc" là 1 trong những chứng tích về tội lỗi giặc Pháp giữa những ngày tháng đầu bọn chúng xâm lược nước nhà ta.Ngôn ngữ hàm súc, nghiêm trang, chứa chan tình cảm, bài thơ trình bày tâm hồn trung nghĩa của Nguyễn Đình Chiểu. Qua đó cho biết thêm tính mẫn cảm chính trị của phòng thơ yêu thương nước "đâm mấy thằng gian bút chẳng tà". Với ông, "thơ là súng là gươm". ("Đọc thơ Đồ Chiểu" - Lê Anh Xuân)Bài số 2:Đừng nói về cảnh dân chạy giặc vội cơ mà trước không còn hãy chú ý đến tiếng súng Tây rộ lên vào thời điểm tan chợ. Tức thị trước dịp súng nổ, chợ búa vẫn họp bình thường. Cuộc sống hoàn toàn thanh thản yên ổn. Thời điểm tan chợ là ban đầu sự sum vầy của gia đình. đa số đứa em ngóng anh chị, con cái đợi cha mẹ, cháu chắt hóng ông bà. Cảnh hạnh phúc đầm ấm solo sơ sẽ diễn ra ở các nhà với phần đông món quà giản dị và đơn giản của chợ vùng quê: củ khoai, tấm bánh đúc ngô, dăm ba giống mía, mấy nắm bỏng rang trộn mật... Anh chị sẽ xúm xung quanh mâm cơm thanh đạm có bát canh chua, khúc cá kho; hay đơn giản hơn chỉ có râu tôm đun nấu với ruột bầu... Giờ đồng hồ súng Tây nổ đúng vào lúc đó, bất ngờ, chợt ngột, dữ dội vô cùng.
Súng Tây thời ấy nổ ghê gớm lắm, súng giặc đất rền. Nghe giờ đồng hồ súng thì bọn giặc đang ở ngay bên cạnh. Vừa nghe thế cơ mà cả bàn cờ thế đã hỏng phút sa tay. Thất bại ùa tới nhanh chóng. Thời gian ngắn ngủi càng tạo thêm tính chất bỗng dưng ngột, bất ngờ, mệt mỏi của tình thế. Và bởi vì thế, nuốm cho cảnh đoàn viên đầm ấm là cảnh tượng hỗn loạn, phiền phức sẻ nghé chảy đàn:Bỏ nhà bằng hữu trẻ lơ xơ chạy,Mất tổ bọn chim nháo nhác bayHai câu đề nói lên thời cuộc và cố kỉnh nước. Giặc Pháp tấn công thành Gia Định vào tầm khoảng tan chợ:Tan chợ vừa nghe giờ súng Tây,Một bàn cờ thế phút sa tay.Cảnh họp chợ, cảnh tan chợ là nhịp sống yên ổn bình của dân chúng ta. Tiếng súng Tây bất thần nổ rền trời đã làm cho nhịp sinh sống ấy bị đảo lộn. Cảnh cuộc chiến tranh đã bắt đầu. Một bàn cờ thế là hình hình ảnh ẩn dụ nói đến thời cuộc, về trận chiến giằng co, ác liệt. Cha tiếng phút sa tay trong câu thơ "Một bàn cờ cầm phút sa tay" nói lên sự thất thủ nhanh lẹ của quân triều đình tại thành Gia Định. Nhì câu thơ đầu như một thông báo về sự kiện lịch sử bi ai diễn ra vào khoảng thời gian 1859. Đằng sau câu thơ là nỗi lo lắng và ghê hoàng của nhà thơ trước thảm thảm kịch quê hương tổ quốc thân yêu của chính mình bị giặc Pháp chiếm đóng và giầy xéo.
Xem thêm: Đăng Nhập Zalo: Cách Đăng Nhập Zalo Trên Điện Thoại Chỉ Với 3 Bước
Hai câu trong phần thực đối nhau, phép hòn đảo ngữ áp dụng sắc sảo: Vị ngữ bỏ nhà và mất ổ được đặt lên đầu câu thơ nhằm mục tiêu nhấn khỏe khoắn nỗi nhức thương tang tóc của dân chúng ta lúc giặc Pháp tràn tới:Bỏ nhà cộng đồng trẻ lơ xơ chạy,Mất ổ đàn chim dớn dác bay.Nếu viết Lũ trẻ bỏ nhà lơ xơ chạy và Đàn chim mất ổ táo tác bay thì ý vị câu thơ và quý giá biểu cảm sẽ không còn nữa! Cặp từ bỏ láy lơ xơ và dáo dác gợi tả sự hồi hộp và gớm hoàng mang lại cực độ. Cảnh trẻ con lạc đàn, chim đổ vỡ tổ là hai thi liệu chọn lọc điển hình theo phương pháp nói của dân gian tả cảnh chạy giặc hết sức thảm thương.Hai câu luận, ý thơ được cải cách và phát triển và mở rộng. Tác giả lên án tội trạng của giặc Pháp càn quét, đốt nhà, giết thịt người, giật của, tàn phá quê hương. Phép đối và hòn đảo ngữ được vận dụng sáng tạo. Nhà thơ không viết: Của chi phí Bến Nghé tan bọt nước và Tranh ngói Đồng Nai nhuốm màu sắc mây, nhưng đã viết:Bến Nghé của tiền tan bọt nước,Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu sắc mây.Câu thơ vẫn vẽ lên một vùng địa lí bao la và trù phú (Bến Nghé, Đồng Nai) phút chốc trở thành đống tro tàn. Bến Nghé, Đồng Nai trong nạm kỉ XIX vốn đã là vựa lúa cùng nơi buôn bán sầm uất bên trên bến bên dưới thuyền, núm mà chỉ vào khoảnh khắc đã bị giặc Pháp tàn phá tan hoang. Chi phí của, gia tài của quần chúng ta bị giặc chiếm phá sạch tan bọt nước. Cống phẩm xóm làng quê nhà nhà thơ bị đốt cháy, lửa khói nghi bất tỉnh nhuốm color mây. Nhì hình hình ảnh so sánh tan bọt nước và nhuốm color mây là bí quyết nói ví dụ của dân gian quánh tả cảnh điêu tàn vì chưng giặc Pháp gây ra.
Có thể nói nhì cặp câu vào phần thực với phần luận là giờ đồng hồ nói căm thù của nhà thơ lên án tội lỗi của giặc Pháp xâm lược. Tín đồ đọc cảm nhận một cách thâm thúy bài thơ Chạy giặc đã làm cho sống dậy và hướng tới chúng ta như một bài bác ca yêu nước. Những nhà thơ nước ta sau này sẽ học tập và kế thừa Nguyễn Đình Chiểu để viết đề nghị những vần thơ căm giận quân xâm lược:Bỗng cuối mùa chiêm quân giặc tới,Ngõ miếu cháy đỏ mọi thân cau.(Núi đôi – Vũ Cao)Giặc về giặc chiếm phần đau xương máu,Đau cả lòng sông, nhức cỏ cây.(Quê mẹ - Tố Hữu)Trong rộng một nạm kỉ qua, tất cả biết bao xương ngày tiết của nhân dân đã đổ xuống vày bom đạn bè đảng xâm lược. Cho nên vì thế tiếng nói căm phẫn là cảm giác chủ đạo của những bài thơ yêu nước. Trở lại hai liên kết trong bài Chạy giặc, ta xúc hễ trước thắc mắc của bên thơ:Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,Nỡ để dân black mắc nạn này? Trang dẹp loạn cũng là trang hero hào kiệt. Rày đâu vắng: hôm nay, hôm nay đi đâu mà không thấy xuất hiện? nhà thơ vừa trách móc quan liêu quân triều đình hèn yếu, thất trận nhằm giặc chiếm phần đóng quê hương, vừa mong muốn đợi người hero tài giỏi ra tay tấn công giặc để cứu vớt nước, cứu vớt dân ra khỏi cảnh lầm than. Câu kết chứa đựng biết bao tình dịu dàng của Nguyễn Đình Chiểu đối với nhân dân sẽ quằn quại vào bom đạn giặc! Chạy giặc là bài xích ca yêu nước mở đầu cho thơ văn yêu thương nước của dân tộc ta từ cuối thế kỉ XIX.
Bài thơ Chạy giặc được viết bằng một thứ ngôn ngữ bình dị, dân dã đậm đặc màu sắc Nam cỗ (lũ trẻ, lơ xơ, ổ, dáo dác, tan bọt nước, nhuốm color mây, rày, nỡ, dân đen). Phép đối, phép đảo ngữ, ẩn dụ đối chiếu là hồ hết biện pháp nghệ thuật được người sáng tác vận dụng trí tuệ sáng tạo để viết đề nghị những vần thơ hàm súc, biểu cảm.Chạy giặc là bài thơ sở hữu giá trị lịch sử dân tộc to lớn. Nó lưu lại sự kiện đau thương của giang sơn ta cuối ráng kỉ XIX. Nó là bài ca yêu nước căm phẫn giặc sống dậy cùng hướng tới họ khát vọng độc lập, tự do.-------------------------------------------------------------------- * coi lại bài bác hướng dẫn soạn bài bác Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu nhằm tổng hợp không thiếu thốn các ý nên phân tích thỏa mãn nhu cầu yêu cầu đề bài.Truy cập kho tư liệu Văn chủng loại 11 để xem thêm nhiều mẫu bài văn xuất xắc khác trong lịch trình học Ngữ Văn lớp 11. Chúc chúng ta học tập tốt !
